Najważniejsze tureckie zwroty dla początkujących

14 lutego 2022

Nauka języka obcego to zawsze doświadczenie inności, zwłaszcza kiedy jesteśmy na początku naszej przygody. W tureckim dziwi nas aglutynacja, harmonia, brak rodzaju gramatycznego… Jakby tego było mało, sprawę komplikują różnice na tle kulturowym oraz konieczność dostosowania wypowiedzi do kontekstu sytuacji. Nie chodzi przecież o to, aby znać język w teorii, lecz aby się w nim porozumiewać. Od czego zacząć i na co zwrócić uwagę? Przed Wami najważniejsze tureckie zwroty dla początkujących!

Przywitanie i pożegnanie po turecku

Turcy są niezwykle serdeczni i gościnni, co odzwierciedla się w ilości tureckich zwrotów stosowanych na przywitanie oraz pożegnanie. Merhaba i selam – to dwa najbardziej uniwersalne tureckie powitania. Użyjecie ich w gronie rodziny i znajomych, jak również wobec osób starszych lub obcych.

Ze względu na porę dnia wyróżniamy:

Günaydın – dzień dobry

İyi günler miłego dnia; zwrot którym możecie się witać i żegnać niemal przez cały dzień

İyi akşamlar – dobry wieczór; przywitanie i pożegnanie jednocześnie

İyi geceler – dobranoc; używane późnym wieczorem lub tuż przed pójściem spać

Niektóre tureckie zwroty wymagają zachowania określonej kolejności. Kto był kiedyś w Turcji w odwiedzinach, ten wie, że gospodarze witają swoich gości serdecznym hoş geldiniz (dosł. miło, że przyszliście), na które należy odpowiedzieć hoş bulduk (dosł. miło, że się tu znaleźliśmy). Wychodząc, pożegnajcie się zwrotem hoşça kalın (dosł. pozostańcie radośni).W odpowiedziusłyszycie güle güle (dosł. śmiejąc się) albo görüşürüz (do zobaczenia).

Tytuł to podstawa

Turcy uwielbiają się tytułować. Świadczy o tym rozbudowana terminologia opisująca relacje społeczne. Używanie tytułów pozwala okazać rozmówcy należny mu szacunek, a jednocześnie jest pewną formą spoufalania się z nim. W ten sposób, nieznajomy chłopak na ulicy staje się naszym abim, a dziewczyna – ablą. Tureckie zwroty abla (starsza siostra) oraz ağabey/abi (starszy brat) stosowane są zawsze w stosunku do osób starszych od osoby mówiącej lub stojących wyżej w hierarchii. Kobiety oraz mężczyzn w podeszłym wieku nazywajcie teyze (ciotka) i amca (wujek). Jeśli z rozmówcą łączą Was bardziej oficjalne stosunki, wypada zwracać się do niego bey (pan) albo hanım (pani). Pamiętajcie, że tytuły te poprzedza się imieniem (np. Ahmet Bey, Ayşe Hanım).

Magiczne tureckie słowa

Lütfen, özür dilerim oraz teşekkürler, czyli “proszę, przepraszam, dziękuję”. Trzy magiczne słowa, które potrafią zdziałać cuda. Na podziękowanie należy odpowiedzieć zwrotem rica ederim (proszę) lub ne demek (nie ma za co). Inne formy o charakterze grzecznościowym to:

Affedersiniz i pardon – przepraszam; kiedy chcemy kogoś zagadnąć lub prosimy o umożliwienie przejścia

Buyurun – proszę; używane, gdy coś komuś podajemy lub zapraszamy do środka

W Turcji łatwo ulegać pokusom, szczególnie tym słodkim, dlatego warto zawczasu ćwiczyć asertywność. W tym celu z pewnością przydadzą się Wam evet (tak), hayır (nie) oraz często nadużywane yok (nie ma/nie). 

Uprzejmości nigdy dość

Uprzejmość zawsze popłaca – szczególnie w tureckim! Pamiętajcie, że każdą rozmowę należy poprzedzić pytaniem nasılsın? (jak się masz?). Zapytani, nie popadajcie w narzekanie. Najlepiej odpowiedzieć wesołym iyiyim (mam się dobrze). Mile widziane są również wszystkie zwroty po turecku wyrażające empatię i zainteresowanie. Do takich należy kolay gelsin (dosł. niech łatwo przyjdzie). W ten sposób życzymy sobie miłej pracy. Innym tureckim zwrotem o charakterze empatycznym jest geçmiş olsun (dosł.niech to będzie przeszłością). Użyjecie go wobec chorego lub osoby, która znajduje się w niekomfortowej sytuacji. Ten sam turecki zwrot posłuży jako słowo otuchy dla kogoś, kto uległ wypadkowi lub właśnie odbył długą, męczącą podróż.

Praktyka przede wszystkim

Nawet podstawowe tureckie zwroty miewają skomplikowaną budowę, przez co czasem trudno je wymówić. Kiedy już opanujecie zasady tureckiej wymowy, koniecznie powtarzajcie nowe wyrażenia na głos. Nic tak nie cieszy, jak satysfakcja z udanej komunikacji. Dlatego miejcie uszy i oczy otwarte, nie bójcie się używać nowych wyrażeń, eksperymentujcie i czekajcie na reakcję drugiej strony. Znajomość najważniejszych tureckich zwrotów ułatwi Wam podstawową komunikację i z pewnością zachwyci Waszego rozmówcę! Kolay gelsin!

Scroll to Top