W kalendarzu maj, a my myślami jesteśmy już na wakacjach. Ciepłe dni sprzyjają planowaniu urlopu. Eksperci z branży turystycznej wskazują, że podobnie jak przed rokiem, najczęściej wybieranym przez Polaków kierunkiem wakacyjnym jest Turcja. Według danych gromadzonych przez biura podróży, polscy turyści udają się przede wszystkim w okolice Riwiery Tureckiej lub na wybrzeże Morza Egejskiego. Podróżowanie z pewnością wymaga odpowiedniego przygotowania, również pod kątem językowym. Walizki musicie spakować sami – my wyposażymy Was w bagaż najpotrzebniejszych tureckich zwrotów na wakacjach!
Przydatne tureckie zwroty w podróży
Dla wielu podróż to najmniej przyjemny, i niestety nieunikniony, element każdego wyjazdu. Szukanie przystanku, kupowanie biletu czy pytanie o drogę w obcym państwie potrafi być nie lada wyzwaniem. Aby ograniczyć niepotrzebny stres, warto mieć pod ręką podstawowe zwroty po turecku, które przydadzą się podczas podróży.
Otobüs durağı nerede? – Gdzie jest przystanek autobusowy?
Otobüs bileti almak isterim. – Chcę kupić bilet autobusowy.
Havalimanına nasıl gidebilirim? – Jak mogę dojechać na lotnisko?
Araba kiralayabilir miyim? – Czy mogę wypożyczyć samochód?
W Turcji niezwykle popularnym środkiem transportu jest dolmuş. Dolmuşe nie tylko kursują między pobliskimi miejscowościami, lecz również stanowią uzupełnienie miejskiej sieci połączeń autobusowych. Dolmuş ma ustalone przystanki, ale zatrzymuje się wszędzie tam, gdzie pojawi się chętny pasażer. W dolmuşach bilet kupuje się u kierowcy. Bywa, że ze względu na panujący tłok, nie mamy możliwości uiścić opłaty osobiście. Wtedy możecie zwrócić się do współpasażera i poprosić o przekazanie gotówki: şunu uzatabilir misiniz? (dosł. czy może pan/pani to podać?). Jeśli zechcecie wysiąść, poinformujcie o tym kierowcę. Wystarczy krzyknąć müsait bir yerde, lütfen (dosł. w dogodnym miejscu, proszę) albo inecek var (dosł. jest osoba wysiadająca).
Tureckie słówka w hotelu
Meldując się w hotelu, przywitajcie się uniwersalnym powitaniem merhaba. W hostelach i schroniskach młodzieżowych, gdzie panuje nieco luźniejsza atmosfera, użyjcie zwrotu selam (cześć). W Turcji pracownicy branży hotelarskiej zazwyczaj znają języki obce. Nigdy jednak nie wiadomo, w jakiej sytuacji przyjdzie Wam się odnaleźć. Na wszelki wypadek zróbcie notatki. Przezorny zawsze ubezpieczony!
Giriş yapmak isterim. – Chcę się zameldować.
Wifi şifresi alabilir miyim? – Czy mogę prosić o hasło do wifi?
Yeni havlu alabilir miyim? – Czy mogę prosić o nowy ręcznik?
Affedersiniz. Klima çalışmıyor. – Przepraszam. Klimatyzacja nie działa.
Podstawowe zwroty na zakupach
W Turcji przekonacie się, że zakupy mogą być przyjemne! Tureckie bazary i stragany z rękodziełem to prawdziwa kopalnia pamiątek. Barwne sklepiki i unoszące się wokół nich zapachy zapraszają, żeby do nich wstąpić. Poniżej znajdziecie kilka praktycznych zwrotów, dzięki którym bez problemu dogadacie się na zakupach.
Bu ne kadar? – Ile to kosztuje?
Lokum var mı? – Czy jest lokum?
Deneyebilir miyim? – Czy mogę przymierzyć?
Bana biraz pahalı geldi. – Wydaje mi się trochę drogie.
İndirim yapacak mısınız? – Czy udzieli mi pan/pani zniżki?
Bu kadar, teşekkürler. – Dziękuję, to wszystko.
Tureccy sprzedawcy znają potrzeby klienta jak mało kto. Chętnie doradzają i potrafią nakłonić do zakupu niejednej rzeczy. Czasem trudno zachować asertywność… Kiedy nie planujecie nic kupować, a jedynie oglądacie stoiska, uprzedźcie: sadece bakıyorum (tylko oglądam). Jeśli nie jesteście przekonani i potrzebujecie czasu do namysłu, dajcie znać sprzedawcy, mówiąc düşünmem lazım (muszę się zastanowić). To dobry czas na pogawędkę. Może nawet zostaniecie zaproszeni na herbatę! Wychodząc, pożegnajcie się zwrotem kolay gelsin (dosł. niech łatwo przyjdzie) albo iyi günler (miłego dnia).
Jak rozmawiać po turecku w restauracji
Podróże to również odkrywanie nowych smaków. Kuchnia turecka jest niezwykle różnorodna i aromatyczna. Rozsmakują się w niej zwolennicy dań mięsnych, wegetarianie i miłośnicy łakoci. Potrawy oparte są na połączeniu warzyw z mięsem, które uzupełniają ryż lub kasza, najczęściej bulgur. Przeglądając menü (menu), nie przeoczcie meze, czyli tureckich przystawek. Będą one idealnym wstępem do dania głównego. Jeśli macie problem z wyborem, zapytajcie kelnera: ne tavsiye edersiniz? (co pan/pani poleca?).
Bywa, że garson (kelner) ma do obsłużenia tak wielu gości, że zdarzy mu się o nas zapomnieć. Aby poprosić do stolika kogoś z obsługi, wystarczy zawołać: bakar mısınız? (dosł. czy mógłby pan spojrzeć?). Jeżeli uczta dobiegła końca, zapytajcie o rachunek, używając zwrotu hesap, lütfen (poproszę o rachunek).
Dla osób uczących się tureckiego, wakacje w kraju minaretów to idealna okazja, aby poznać nowe słownictwo i sprawdzić posiadane już umiejętności w praktyce. Jeśli planujecie spędzić tegoroczny urlop w Turcji, wykorzystajcie ten czas również pod kątem językowym. İyi tatiller! Udanych wakacji!