Świat przyspiesza, my pracujemy dłużej i żyjemy intensywniej. Marzymy o chwili odpoczynku, a kiedy ta wreszcie nadchodzi – często sami nie wiemy, jak ten czas wykorzystać. Jeśli jesteście ciekawi, jak to się robi w Turcji, mamy coś specjalnie dla Was. Spędzanie czasu wolnego to umiejętność, w której Turcy potrafią być mistrzami!
Kiedy Turcy mają wolne?
Teraz w niedzielę, a dawniej – w piątek. Piątek był dniem wolnym od pracy jeszcze w czasach Imperium Osmańskiego, jednak po ogłoszeniu Republiki, w wyniku przeprowadzonych reform społecznych i gospodarczych, piątek ustąpił miejsca niedzieli. W piątek – dzień święty – wielu mężczyzn udaje się na piątkową modlitwę (Cuma namazı), jednak nie wpływa to na działalność firm, sklepów czy urzędów. Turcja jest krajem świeckim, a nie muzułmańskim, dlatego praktyki religijne – choćby w teorii – nie powinny wpływać na funkcjonowanie państwa. Współcześnie w weekend nie działają urzędy, natomiast branża usług, z wyjątkiem kilku dni świątecznych, pracuje właściwie nieprzerwanie.
Picie herbaty
Są takie aktywności, przy których czas przestaje istnieć. Do takich z pewnością należy picie herbaty, którą spożywa się praktycznie przez cały dzień. Turcy są bardzo towarzyscy i prawie zawsze znajdują chwilę na krótką pogawędkę przy szklaneczce ciepłego naparu. Każdy temat do rozmowy jest dobry. Liczy się czas spędzony razem. Zaproszenie na herbatę to również wyraz uprzejmości, dlatego jego odrzucenie może zostać uznane za niegrzeczne.
Spotkanie przy kawie
Kawa zajmuje szczególne miejsce w kulturze tureckiej, gdyż związana jest z celebracją chwili. To napój zarezerwowany na wyjątkowe okazje, np. zaręczyny, podczas których przyszła panna młoda serwuje wszystkim samodzielnie zaparzoną kawę. Podaje się ją również po obiedzie i podczas odwiedzin gości. Kawa stanowi też nieodłączoną część wyjścia na tzw. plotki. Często towarzyszy temu wróżenie z fusów i wzajemne przepowiadanie sobie przyszłości.
Wspólne śniadanie
Jednym z ulubionych tureckich sposobów na spędzenie wolnego przedpołudnia jest wspólne śniadanie. To rodzaj celebracji, która stanowi idealny pretekst do spotkań w gronie rodziny i znajomych. Tureckie śniadanie składa się z wielu elementów podanych na niewielkich talerzach i miseczkach „rozrzuconych” po całym stole. Podstawowe składniki, których nie może zabraknąć, to jajka, różnego rodzaju sery, oliwki, świeże warzywa i oczywiście – chleb. Do śniadania podaje się herbatę, kawa może być serwowana po posiłku.
Gra w tavlę
Turcy uwielbiają gry planszowe! To popularna rozrywka zarówno wśród młodzieży, jak i przedstawicieli starszego pokolenia. W herbaciarniach (çayevi) bez problemu znajdziecie planszę do gry w tavlę, w Polsce znaną pod nazwą tryktrak. Szeroki wybór planszówek oferują również kawiarnie (kıraathane) oraz salony gier (oyun salonu), w których przesiadują przeważnie mężczyźni. Zamiast wychodzić na przysłowiowe piwo, umawiają się na partyjkę szachów lub na grę w równie popularne okey.
Piknik
Rodzinne piknikowanie to jedna z ulubionych weekendowych aktywności Turków. Aby ułatwić organizację, w sklepach sprzedawane są podręczne zestawy piknikowe, w których znajdują się niezbędne naczynia i sztućce. Dodatkowo, w parkach i lasach dostępna jest odpowiednia infrastruktura, która umożliwia biesiadowanie na łonie natury. Nawet na niewielkich skwerach w mieście znajdziecie ławki i stoły przeznaczone do wspólnego piknikowania. Bardzo często Turcy rozkładają się też na matach i kocach – dla wielu to nawet wygodniejsze niż siedzenie na krześle lub ławie. Spożywanie posiłku na ziemi w tureckiej kulturze jest czymś bardzo naturalnym. Dość powiedzieć, że w niektórych domach nadal ucztuje się, siedząc na podłodze lub miękkich pufach.
Grillowanie
W Turcji sezon grillowy trwa praktycznie cały rok. Dlaczego? Turcy lubią dobrą kuchnię i cenią sobie autentyczny smak, a mięso i warzywa pieczone na ogniu smakują dużo lepiej niż te z patelni czy piekarnika. Jeszcze kilka lat temu, w niektórych dzielnicach Stambułu można było spotkać całe rodziny zgromadzone wokół prowizorycznych palenisk tuż nad brzegiem Bosforu. Obecnie takie praktyki w mieście są zabronione. Grillować można tylko w wyznaczonych miejscach.
Słowniczek
çay içmek – pić herbatę
kahve içmek – pić kawę
kahvaltı etmek – jeść śniadanie
tavla oynamak – grać w tavlę
piknik yapmak – urządzać piknik
mangal yapmak – robić grilla
Julia Woźniak